Günümüzde çok sık rastlanılan çocuklarda cinsel taciz vakaları karşısında kuşkusuz ki tüm anne babalar ne yapacakları konusunda ciddi bir korku duymaya başladı.
Psikolog-Aile Danışmanı Cansu Şahin bu konuda sorularımızı cevapladı.
Şahin: ?Çağımızın çocuklarının hemen her konuda bilgiye erişimlerinin kolaylığı gerek cinsellik gerekse diğer konularda çoğu zaman doğru olmayan her türlü bilgiyi edinmelerine yol açıyor.
Bu da hayati konuları yanlış yorumlamalarına, bazı şeyleri normalleştirmelerine ve dolayısıyla da savunmasız kalmalarına sebebiyet verebiliyor. Anne-babanın yargılayıcı tutumu, çocuklarını etkin dinlemeyişleri, çocuğun ruhsal dünyasındaki değişimlere doğru zamanda dikkat etmeyişleri ne yazık ki çocukları dışarıdan gelecek zararlara açık bıraktığı gibi, maruz kaldıkları zararlar sonrasında da ailelerine anlatmak yerine daha fazla içe kapanmalarına ve dolayısıyla travmalarının daha ağır olmasına yol açıyor. Aileden mahremiyet eğitimi almayan çocuk kötü niyetli kişilerin amaçlarının ne olduğunu kavrayamaya biliyor veya kavradığında zaten çoktan travmatik bir yaşantı deneyimlemiş oluyor. İşte tam da bu noktada lütfen çocuğunuza cinsellik ve mahremiyet gibi konularda ilk eğitimi ve bilgiyi veren siz ebeveynler olun.?dedi.
Mahremiyet eğitimi nedir?
Mahremiyet eğitimi cinsel eğitimden daha kapsamlı bir kavramdır. Toplumumuzda çoğu anne-baba çocuğunun cinsellikle ilgili sorular sormasından biraz rahatsızlık, biraz da utanç duyduğu için bu tür konuları genellikle geçiştirmekte veya bazen gerçeklik dışı açıklamalarla çocuğun kafasını daha fazla karıştırabilmektedir. Oysa bir çocuğun duygusal ve kişilik gelişimini sağlıklı bir şekilde tamamlayabilmesi için kendi cinselliğini tanıması ve cinsellikle ilgili yaşayacağı fiziksel ve duygusal farklılıkları bilmesi gerekir. Bununla birlikte mahremiyet eğitimiyle; kendisinin ve diğer insanların özel alanının farkına varır, kendi özel alanını da korumayı öğrenir.
Mahremiyet eğitimi kimler tarafından verilmelidir?
Mahremiyet eğitimi anne-baba tarafından verilmelidir. Unutmayın ki bu eğitimin verilmesi çocuğun ruhsal ve cinsel açıdan kendisini koruyabilmesi için çok önemlidir.
Mahremiyet eğitimi nasıl verilir, nelere dikkat edilmelidir?
Mahremiyet eğitimi verirken; İlk olarak çocuğa kendi özel alanını tanımlamalısınız.2 yaşından itibaren vücudunun kendine özel olan bölgelerini ve bu bölgelerin gizlenmesi gerektiğini yavaş yavaş anlatmaya başlayabilirsiniz. Bu alana anne-baba ve doktorlar dışında kimsenin dokunmaması gerektiğini öğretebilirsiniz.
Çocuk için tanımlanan özel alan anne-baba için de özel alandır. Çocuk sizlerin bu özel alanlarınızı görmek istediğinde izin vermemeli, cinsel organları ile ilgili sorular sorduğunda çocuğun kendi organları veya kitaplar üzerinden öğretmelisiniz.
Çocuklarınıza 4-5 yaşından itibaren anne-babanın odasının kapısı kapalı ise odaya kapıyı çalarak ve izin isteyerek girmesi gerektiğini öğretmelisiniz. Aynı şekilde sizler de çocuğun odasına girerken ona örnek olmak adına kapısını çalarak ve izin isteyerek girmelisiniz.
Çocuğunuz tuvalet alışkanlığını kazanıp, tuvalet sonrası temizliğini kendisi yapmayı öğrendikten sonra ona tuvaletin kapısını kapalı tutmayı, başkalarının göreceği şekilde tuvaletini yapmaması gerektiğini öğretmelisiniz.
Çocuklarınızın özel alanına saygılı olma açısından onları küçük yaşlardan itibaren başkalarının yanında giydirmemeye, altlarını değiştirirken bunu bir başka odada yapmaya önem göstermelisiniz.
4-5 yaşından itibaren çocuğunuzu iç çamaşırlarıyla yıkamalı, iç çamaşırını çıkarırken yüzünüzü hafifçe başka tarafa çevirerek ona bakmadığınızı hissettirmelisiniz.
Yine 4-5 yaşlarından itibaren kız-erkek kardeşlerin odasını ayırmalı, birlikte banyoya sokmamalı ve çocuğun sizlerle birlikte uyumasına müsaade etmemelisiniz.
Küçük çocukları cinsel organlarına dokunarak, onları konu yaparak sevmemelisiniz. Çünkü bu durum hem onların özel alanlarını ihlal ettiğiniz manasına gelir hem de kendilerini kötü niyetli yabancılardan korumak konusunda etkisiz bırakabileceği için doğru değildir.
Bunların haricinde çocuğunuzla birlikte dışarıdayken, televizyon izlerken veya sosyal medya kullanırken aniden karşınıza mahremiyet ihlali içeren sahneler çıktığında çocuğun duyabileceği bir şekilde tepkinizi belli ederek çocukta mahremiyet eğitimini pekiştirebilirsiniz.
Mahremiyet eğitimini alan çocuk kendi özel alanını tanır, bu alanı korumayı öğrenir ve başkalarının özel alanlarına da saygı gösterir. Cinsel tacizlerin arttığı günümüzde çocukları korumanın ilk adımı onlara doğru mahremiyet eğitimi vermek, ikinci adımı ise onları her ne olursa olsun yargılamadan ve suçlamadan dinlemeyi bilmektir.